Η απογείωση του ευρώ νέος πονοκέφαλος για την ευρωζώνη

Που οφείλεται και τι προβλέπουν οι αναλυτές. Η στάση της ΕΚΤ.

To ευρώ συνεχίζει το ράλι έναντι του δολαρίου σκαρφαλώνοντας στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 2,5 ετών. Η ενίσχυση του στις διεθνείς αγορές ικανοποιεί τους καταναλωτές, ανησυχεί όμως τους οικονομολόγους. Την περασμένη Τρίτη η ισοτιμία με το δολάριο ξεπέρασε για πρώτη φορά σε δυόμιση χρόνια τα 1,20 δολάρια. Η ενίσχυση του ευρώ δεν πλήττει μόνο την ανταγωνιστικότητα των εξαγωγικών εταιριών. Ανησυχεί και την ΕΚΤ, η οποία ωστόσο δεν παρεμβαίνει και τηρεί στάση αναμονής.

Που οφείλεται η άνοδος;

Οι λόγοι ενίσχυσης του ευρώ από τις αρχές του 2017 ποικίλουν. Παρατηρητές αποδίδουν την εξέλιξη στην οικονομική ανάκαμψη στην Ευρωζώνη, αλλά και στις ενδείξεις για τον τερματισμό της χαλαρής νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ. Ένας λόγος θα μπορούσε ωστόσο να είναι και η πορεία της αμερικανικής οικονομίας, η οποία δεν ανακάμπτει τόσο δυναμικά όσο στο παρελθόν. Η ευφορία που πυροδότησε η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις αγορές εξανεμίστηκε, μιας και ο αμερικανός πρόεδρος δεν εφάρμοσε καμία από τις προεκλογικές του υποσχέσεις.

Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι οι οιωνοί δεν είναι καλοί για το δολάριο. Οι καταστροφές στο Τέξας αλλά και η κρίση στην κορεατική χερσόνησο εντείνουν την ανασφάλεια των επενδυτών που αναζητούν καταφύγιο σε «σίγουρα λιμάνια», όπως το ελβετικό φράγκο. Την ίδια στιγμή όμως μειώνεται η αξία του δολαρίου.

Κερδοσκοπία των αγορών με το βλέμμα στο μέλλον

Στην ανάλυσή της η Le Monde αποδίδει την άνοδο του ευρώ στο γενικότερα βελτιωμένο κλίμα σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Η απειλή των λαικιστών και το σοκ του Brexit έχουν πλέον απομακρυνθεί, όλοι οι οικονομικοί δείκτες είναι θετικοί: το ποσοστό ανεργίας επέστρεψε στα επίπεδα του Φεβρουαρίου 2009 (9,1%), και η ανάπτυξη θα πρέπει να αγγίξει σχεδόν το 2% το τρέχον έτος. Ως αποτέλεσμα, ορισμένοι επενδυτές μετακινούνται από τη ζώνη του δολαρίου στη ζώνη του ευρώ, δίνοντας νέα ώθηση στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. «Το ευρώ εξακολουθεί να είναι υποτιμημένο κατά 8% έναντι του δολαρίου, αλλά σήμερα είναι υπερτιμημένο κατά 15% έναντι των άλλων νομισμάτων,» υποστηρίζουν οι Μπρούνο Καβαλιέ και Φαμπιέν Ρόσι οικονομολόγοι της Oddo BHF. Σύμφωνα με τους ίδιους η άνοδος του ευρώ οφείλεται επίσης στην κερδοσκοπία των αγορών.

Γιατί σιωπά ο Μάριο Ντράγκι;

Για την ώρα η ΕΚΤ τηρεί στάση αναμονής .Ο επικεφαλής της ευρωτράπεζας δεν ανοίγει τα χαρτιά του. Την περασμένη Παρασκευή μετά τη σύσκεψη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ ο Μάριο Ντράγκι δεν είπε λέξη για το ευρώ κι ας γνωρίζει καλά ότι ένα ισχυρό ευρώ καθιστά ακριβότερα τα προϊόντα της Ευρωζώνης στο εξωτερικό, γεγονός που ενδέχεται να συμπιέσει την οικονομική ανάπτυξη. Την ίδια στιγμή τίθεται εν αμφιβόλω ο στόχος της ΕΕ για πληθωρισμό 2%.

Οπως επισημαίνει η DW, κάποιοι θεωρούν την ισοτιμία των 1,2 δολαρίων «δίκαιη», τονίζοντας ότι η η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου απέχει ακόμα πολύ από το 1,80 που είχε φθάσει το καλοκαίρι του 2008. Κάποιοι άλλοι προειδοποιούν ότι πάντοτε είναι επικίνδυνο όταν μια κεντρική τράπεζα λαμβάνει μέτρα εξασθένισης του νομίσματός της. Και αυτό διότι επί της αρχής οι ισχυρότερες οικονομικά χώρες του πλανήτη έχουν συμφωνήσει να μην παρεμβαίνουν άμεσα στις συναλλαγματικές ισοτιμίες. Οι οικονομολόγοι της γερμανικής Commerzbank πάντως δεν αποκλείουν μια παρέμβαση του προέδρου της ΕΚΤ στην επόμενη συνεδρίαση του συμβουλίου στις 7 Σεπτεμβρίου.

Ντάνιελ Γκρος: Το ράλι του ευρώ απειλεί την ανάκαμψη

Ο Ντάνιελ Γκρος διευθυντής του think tank Centre for European Policy Studies εκτιμά ότι η συνεχής ενδυνάμωση του ευρώ έναντι του δολαρίου ΗΠΑ αποτελεί πλέον την μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζουν οι εύθραυστες οικονομίες της ευρωζώνης, οι οποίες εξακολουθούν να ανακάμπτουν από την κρίση του 2011. Σε συνέντευξή του στο CNBC, ο Γκρος επισήμανε ότι η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία ήταν από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες ευρωπαϊκές οικονομίες μετά την βοήθεια που έλαβαν από τους πιστωτές τους για να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση του 2011. Ωστόσο, η πρόσφατη άνοδος του ευρώ θέτει σε κίνδυνο την εντυπωσιακή ανάκαμψή τους. «Οσο το ευρώ δεν απομακρύνεται πολύ από το 1,20, οι χώρες της ευρωζώνης θα μπορέσουν να συνεχίσουν την ανάκαμψη. Αν υπάρξει όμως μια μια μεγάλη ανατίμηση του ενιαίου νομίσματος, οι ευρωπαϊκές χώρες θα έχουν πρόβλημα επειδή με το μεγάλο εξωτερικό τους χρέος δεν έχουν δεύτερο τροχό στις μηχανές τους».